मे महिन्यातच पावसाळ्याचा अनुभव : निसर्गाच्या लहरीपणाचे स्पष्ट संकेत

मे महिन्यातच पावसाळ्याचा अनुभव : निसर्गाच्या लहरीपणाचे स्पष्ट संकेत

दिनांक : १० मे २०२५

प्रतिनिधी - [जीवनदास गेडाम]

चंद्रपूर : दरारा 24 तास न्यूज नेटवर्क

मे महिना म्हणजे महाराष्ट्रात उकाड्याचा कडेलोट होण्याची वेळ. मात्र यंदा या पारंपरिक प्रतिमेला छेद देत, राज्याच्या अनेक भागांमध्ये अवकाळी पावसाचा आणि ढगाळ हवामानाचा अनुभव येत आहे. हवामान विभाग, पर्यावरण तज्ज्ञ आणि स्थानिक नागरिक यांच्याकडून यावर विविध प्रतिक्रिया उमटत आहेत.

---

हवामान खात्याचे निरीक्षण

भारतीय हवामान विभागाच्या (IMD) अहवालानुसार, महाराष्ट्रातील कोकण, मराठवाडा आणि विदर्भ या भागांमध्ये गेल्या काही दिवसांपासून मेघगर्जनेसह पावसाचे प्रमाण वाढले आहे. नागपूर, पुणे, सोलापूर, औरंगाबाद आणि पालघर भागांत काही ठिकाणी १५ मिमी ते ४० मिमी दरम्यान पाऊस पडल्याचे नोंदवले गेले आहे.

IMD चे वरिष्ठ वैज्ञानिक डॉ. संदीप जोशी सांगतात, “ह्या पावसाला ‘Pre-Monsoon Activity’ म्हणता येईल. मात्र, यंदा त्याचं प्रमाण आणि वेळ थोडं असामान्य आहे. यामागे समुद्र तापमानातील बदल, 'El Niño' चा परिणाम आणि वातावरणातील आर्द्रतेत झालेली वाढ हे मुख्य घटक आहेत.”

---

शेतकऱ्यांची काळजी व आशा

पावसामुळे काही ठिकाणी उन्हाळी पिकांना दिलासा मिळाल्याचं चित्र आहे. मात्र अचानक आलेल्या या पावसामुळे कापूस, हरभरा, फळबागा व कांदा उत्पादक शेतकऱ्यांमध्ये चिंता आहे.

“आम्ही कापूस पेरणीसाठी तयारी करत होतो. आता पाऊस आला, पण जर पुढे कोरडे पडले तर पुन्हा खर्च वाढेल,” असं सांगत आहेत लातूर जिल्ह्यातील शेतकरी रामचंद्र देशमुख.

---

नागरिकांची प्रतिक्रिया

शहरांमध्ये ढगाळ वातावरणामुळे उकाड्यापासून थोडा दिलासा मिळाल्याचे नागरिक मान्य करत असले तरी, हवामानातील अस्थिरतेमुळे काही ठिकाणी वीज खंडित होणे, वाहतूक खोळंबणे आणि अपघातही झाले आहेत.

“एसी चालू ठेवण्याची गरज कमी झाली हे खरंय, पण आता कपडे वाळवणं आणि बाहेर काम करणं अवघड झालंय,” असं म्हणतात मुंबईतील गृहिणी सुमती परांजपे.

---

तज्ज्ञांचं विश्लेषण : हवामान बदलाचा स्पष्ट परिणाम

पर्यावरण अभ्यासक प्रा. दीपाली बर्वे सांगतात, “हवामान चक्रातील हे बदल जागतिक तापमानवाढीचा भाग आहेत. मे महिन्यात येणारा पाऊस हा केवळ अपवाद नाही, तर येणाऱ्या वर्षांमध्ये ‘नवीन नॉर्मल’ होऊ शकतो.”

त्यांनी अधिक जागरूक शाश्वत विकास निती, कार्बन उत्सर्जन कमी करणे आणि स्थानिक पातळीवर पाणी व्यवस्थापन यावर भर देण्याची गरजही व्यक्त केली.

---

उपसंहार : निसर्गाचा इशारा गंभीरपणे घ्या

मे महिन्यात अनुभवास येणारा पाऊस ही केवळ हवामानातील अडथळा नसून, आपल्या भविष्यासाठी एक इशारा आहे. नागरिक, शेतकरी आणि सरकार यांना या बदलाची दखल घेऊन सुसंगत धोरणांची अंमलबजावणी करण्याची गरज आहे.